Geschreven door Steven Hensen – mei 2025

Verschil tussen ERP en MES: wat is het en waarom is het belangrijk? 

Veel productiebedrijven vragen zich af: heb ik voldoende aan ERP, heb ik MES nodig of moet ik beide combineren? Het antwoord hangt af van je doelen en processen. In dit blog leggen we helder uit wat ERP en MES precies doen, hoe ze van elkaar verschillen en waarom de combinatie juist zo krachtig is.

Wat doet een ERP‑systeem?

Een Enterprise Resource Planning (ERP)-systeem is de administratieve ruggengraat van je organisatie. ERP integreert processen als financiën, inkoop, voorraadbeheer, HR en sales. Het werkt transactiegedreven op dag-, week- en maandniveau: het plant, registreert en rapporteert. ERP centraliseert data zodat beslissers inzicht hebben in budgetten, orders en resourceplanning.

Wil je weten hoe ERP jouw productieprocessen kan ondersteunen? Lees dan ook onze blog Optimalisatie va n productieprocessen met ERP en MES, waarin we beschrijven hoe ERP en MES samen de kloof tussen kantoor en fabriek overbruggen.

Wat doet een MES‑systeem?

Een Manufacturing Execution System (MES) richt zich op de shopfloor: het monitort en stuurt productieprocessen realtime aan. Via een MES krijgen operators digitale werkopdrachten, worden machines en sensoren gekoppeld en wordt kwaliteitsdata vastgelegd. Dankzij deze realtime data kun je onmiddellijk inspelen op afwijkingen, stilstand minimaliseren en de traceerbaarheid waarborgen.

Wil je precies weten wanneer software zich een MES mag noemen en welke basisfunctionaliteiten daarbij horen? Bekijk onze uitgebreide uitleg in Wat is een MES – en wanneer mag je software écht zo noemen?

De belangrijkste verschillen tussen ERP en MES

In onderstaande tabel staan de kernverschillen tussen ERP en MES overzichtelijk naast elkaar. Deze opsomming is gebaseerd op de best scorende artikelen en onze eigen expertise:

Aspect	ERP	MES
Doel & scope	Organisatiebreed: financiën, inkoop, HR, sales, supply chain	Productievloer: real‑time aansturing, kwaliteitscontrole en traceerbaarheid
Data & timing	Transactioneel en historisch; werkt op dag-, week- of maandniveau	Real‑time en gebeurtenisgedreven; stuurt de productie per seconde of minuut bij
Gebruikers	Management, finance, sales, supply chain	Operators, productieleiders, kwaliteits- en maintenance‑medewerkers
Triggers	Geactiveerd door orders, facturen en administratieve transacties	Geactiveerd door gebeurtenissen op de shopfloor, zoals machine‑status, kwaliteitsafwijking of materiaalgebruik
Granulariteit	Geaggregeerde data (per batch, dag, week)	Gedetailleerde sensordata (temperatuur, snelheid, downtime)
Integratie	Koppelt vooral met CRM, HR, financieel en supply‑chainsoftware	Integreert met PLC’s, SCADA, QA‑systemen en machines

Uit bovenstaande blijkt duidelijk dat ERP en MES verschillende doelen dienen en elkaar niet vervangen, maar juist versterken.

Wanneer kies je voor ERP, MES of beide?

ERP alleen: geschikt als je vooral administratieve processen wilt stroomlijnen (financiën, HR, voorraad).
MES alleen: ideaal wanneer realtime productieinzicht, kwaliteitsborging en traceerbaarheid cruciaal zijn voor je fabriek.
ERP én MES: voor maximale efficiëntie; ERP plant en beheert resources, terwijl MES de uitvoering op de vloer aanstuurt en terugkoppelt.

Sommige ERP‑leveranciers bieden modules voor shopfloor‑beheer, maar vaak missen deze de diepte en realtime functionaliteit van een volwaardig MES. Bekijk onze MES‑basisfunctionaliteiten om te zien welke elementen onmisbaar zijn in een volwaardig systeem.

Synergie en integratie

De echte winst behaal je door ERP en MES te integreren. Het ERP‑systeem levert productieorders en stamgegevens aan MES; het MES stuurt realtime statusupdates terug, waardoor planning en rapportage altijd kloppen. Deze data‑uitwisseling is de basis voor Manufacturing Operations Management (MOM/MOMS). Wil je meer weten over MOM en hoe het zich verhoudt tot MES? Lees dan onze blog MOMS vs MES: Operation Management vs Execution System.

Veelgestelde vragen

Kan mijn ERP‑systeem ook fungeren als MES?
Niet echt. ERP‑modules missen realtime capaciteit en shopfloor‑functionaliteit. Een volwaardig MES biedt diepere functies zoals traceerbaarheid, kwaliteitsregistratie en dispatching.
Wat is het verschil tussen OEE en MES?
OEE is een KPI voor machine‑effectiviteit; MES is een systeem dat de productie aanstuurt en data verzamelt. Meer hierover lees je in Wat is het verschil tussen OEE en een MES?.
Hoe verhoudt MES zich tot ISA‑95?
ISA‑95 definieert automatiseringsniveaus; ERP zit op niveau 4 (business planning) en MES op niveau 3 (manufacturing operations). Wil je meer context? Bekijk dan het artikel over ISA‑95 op Wikipedia.

Onze implementatieaanpak in drie fasen

Wil je na het lezen van de verschillen aan de slag met MES? Onze aanpak bestaat uit drie fasen, samengevat:

Vastlegging (strategische scope & selectie) – we bepalen samen waar MES/MOM waarde toevoegt, welke functionaliteiten nodig zijn en begeleiden je bij de selectie
Voorbereiding (inzicht & toepassing) – via workshops en onze Coredinator‑tool brengen we processen, knelpunten en verbeterkansen in kaart.
Uitvoering (implementatie & support) – we zorgen voor een gefaseerde uitrol, projectbegeleiding, training en ondersteuning.

Voor een uitgebreide toelichting bezoek je onze pagina:Expertise en aanpak.

Conclusie

Het verschil tussen ERP en MES zit vooral in realtime aansturing versus administratieve planning. ERP richt zich op bedrijfsbrede processen en financiële stromen; MES beheert en optimaliseert de productie. In de praktijk hebben fabrikanten beide systemen nodig om een efficiënte, traceerbare en datagedreven productieomgeving te creëren.