Wat is een MES volgens de ISA-95 standaard?
De ISA-95 standaard is dé internationale referentie voor integratie tussen bedrijfsvoering (ERP) en productieautomatisering. Volgens dit model bevindt MES zich op niveau 3: de schakel tussen de werkvloer (machines, SCADA, PLC) en het ERP-systeem.
Een MES is verantwoordelijk voor het uitvoeren, volgen, bewaken en optimaliseren van productieprocessen. Het helpt productiebedrijven:
- hun productieorders efficiënt in te plannen en te coördineren,
- de voortgang in real-time te volgen
- de kwaliteit en traceerbaarheid te borgen
- en hun prestaties te analyseren en verbeteren.
MES is geen SCADA
SCADA-systemen (Supervisory Control and Data Acquisition) richten zich op het realtime monitoren en aansturen van machines. Ze zijn essentieel voor operatorbewaking en procesbesturing, maar nemen geen beslissingen over planning, resources of prestaties op lijn- of fabrieksniveau.
Waar SCADA zich richt op seconden en milliseconden, richt MES zich op uren en dagen.
Kortom: SCADA kijkt naar individuele machines. MES kijkt naar het geheel.
MES is geen OEE-tool
Een OEE-tool meet de efficiëntie van een productielijn of machine. Het geeft inzicht in beschikbaarheid, snelheid en kwaliteit.
Maar OEE is slechts één aspect van productieoptimalisatie.
Een MES dekt een veel breder palet aan functionaliteiten, zoals:
- Orderuitvoering
- Resourcebeheer
- Productgenealogie
- Kwaliteitsregistratie
- Planning en dispatching
Een OEE-tool met wat extra functies is dus geen volwaardig MES, al kan het wel een onderdeel van een MES-oplossing zijn.
Welke functionaliteiten moet een MES dan hebben?
Volgens ISA-95 zijn er elf hoofdactiviteiten die binnen het domein van MES vallen. Denk aan:
- Productdefinitiebeheer
- Orderuitvoering
- Resource- en materiaalbeheer
- Traceerbaarheid
- Kwaliteitsmanagement
- Prestatieanalyse
Bij Greywise hebben we deze activiteiten vertaald naar vijf basisfunctionaliteiten, die we als praktisch referentiekader gebruiken bij selectie, ontwerp en implementatie van MES-oplossingen.
Lees hier meer over onze vijf MES-basisfunctionaliteiten
Wanneer mag je software dan écht een MES noemen?
Software mag pas als MES worden aangeduid als het voldoet aan drie kerncriteria:
- Functioneel: Het ondersteunt meerdere kernprocessen op niveau 3 (zoals gedefinieerd door ISA-95).
- Structureel: Het is ontworpen om te integreren met zowel ERP (niveau 4) als SCADA/PLC (niveau 2).
- Procesgericht: Het helpt bij het uitvoeren en optimaliseren van de productie – niet alleen bij het meten of registreren.
Zonder die samenhang en breedte spreken we liever van een deeloplossing of niche tool, niet van een echt MES.
Tot slot
MES is geen modewoord, maar een cruciale schakel in de digitale fabriek. Door kritisch te kijken naar wat software wél en níet doet, voorkom je verwarring, verkeerde keuzes en fragmentatie van je IT-landschap.
Bij Greywise helpen we productiebedrijven dagelijks met het selecteren, ontwerpen en implementeren van MES-oplossingen die wél doen wat ze beloven.