Wat is een Manufacturing Execution System (MES)? – Voordelen, functies en implementatietips

MES vs. ERP en SCADA

Waar een ERP‑systeem zich richt op planning en administratie, verzamelt een MES realtime data op de werkvloer en vertaalt deze naar bruikbare informatie. Wil je meer achtergrond over het verschil tussen ERP en MES, lees dan ons aparte artikel waarin de functies en toepassingen worden vergeleken. Op vergelijkbare wijze verschilt MES van SCADA: SCADA houdt zich bezig met seconde‑ tot milliseconde‑niveaus voor individuele machines, terwijl MES het totale productieproces organiseert.

De voordelen van een MES‑systeem

Een goed geïmplementeerd MES levert verschillende voordelen:

• Verbeterde kwaliteitscontrole – realtime afwijkingen vastleggen zodat je snel kunt ingrijpen.
• Verhoogde uptime – betere planning en onderhoud zorgen voor meer beschikbaarheid.
• Lager voorraadniveau – accurate, realtime gegevens verminderen voorraden.
• Papierloze werkvloer – digitale werkopdrachten verkleinen kans op fouten.
• Traceerbaarheid en genealogie – van grondstof tot eindproduct is alles inzichtelijk.

Heb je vooral behoefte aan inzicht in machine‑effectiviteit? Dan bestaat er een alternatieve oplossing: de KPI OEE. In ons artikel “Wat is het verschil tussen OEE en een MES?” leggen we uit hoe OEE verschilt van MES en wanneer een OEE‑dashboard volstaat

Kernfuncties van een MES (MESA‑model)

De Manufacturing Enterprise Solutions Association (MESA) definieert elf basisfuncties voor MES. Voor een praktische vertaling van deze functies naar de praktijk heeft Greywise de MES‑basisfunctionaliteiten opgesomd. Die vijf kernfuncties zijn onder meer het beheren van workorders, stuklijsten en verbruiken, en het garanderen van traceerbaarheid. Daarnaast bestaan er aanvullende modules voor checklists, SPC, planning, OEE en nog veel meer, handig voor wie zoekt naar extra functionaliteit.

Integratie met ERP en andere systemen

MES‑software verbindt ERP, PLM, SCADA en de shopfloor. Voor een diepere blik op hoe je ERP en MES optimaal samen laat werken kun je ons artikel “Optimalisatie van productieprocessen met ERP en MES” lezen. Daar leggen we uit hoe ERP de administratieve backbone vormt en MES realtime productie‑inzicht toevoegt. Bovendien bespreken we hoe MES zich verhoudt tot het bredere concept MOMS (Manufacturing Operations Management System) en waarom sommige leveranciers spreken van MOM of MOMS. Wil je de verschillen en overeenkomsten tussen MOMS en MES begrijpen? Bekijk dan zeker ook eens deze pagina: “MOMS vs MES: Operation Management vs Execution System”.

Toepassingsgebieden en sectoren

MES is vooral nuttig in gereguleerde industrieën zoals farmaceutische industrie, voedingsmiddelen, medische hulpmiddelen en lucht‑ en ruimtevaart. Maar ook in metaal, chemie en discrete productie levert MES flinke efficiëntie‑winsten.

Onze implementatieaanpak in drie fasen

Wil je na het lezen van de verschillen aan de slag met MES? Onze aanpak bestaat uit drie fasen, samengevat:

1. Inzicht in kansen: We brengen samen in kaart waar MES/MOM waarde toevoegt, welke processen te verbeteren zijn en of jullie organisatie klaar is voor de volgende stap.
2. Selectie: Op basis van jullie behoefte bepalen we welke functionaliteiten nodig zijn en begeleiden we het volledige selectieproces, zodat je zeker weet dat je het juiste pakket kiest.
3. Implementatie en support: We realiseren een soepele implementatie, begeleiden gebruikers en bewaken de voortgang. Ook na de livegang blijven we jullie ondersteunen om te optimaliseren en het maximale uit de oplossing te halen.

Voor een uitgebreide toelichting bezoek je onze pagina:Expertise en aanpak.

Wil je meer weten over onze aanpak of de complete stappenplannen lezen? Bezoek dan onze uitgebreide pagina over MES/MOM‑strategie, voorbereiding en implementatie, waar elke fase in detail wordt uitgelegd en waar je verder kunt klikken naar de afzonderlijke stappen voor strategie & selectie, inzicht & toepassing en implementatie & support.

Afdelingen en rollen die profiteren van MES

• Productie/Operations – realtime inzicht in machine‑ en orderstatus.
• Kwaliteitsbeheer – integratie van kwaliteitsregistratie en SPC
• Planning/Logistiek – accurate data voor planning en voorraad
• Maintenance – condition based en predictive maintenance 
• Management – KPI-dashboards en OEE-monitoring

Als je benieuwd bent naar de verschillende professionals die betrokken zijn bij een MES‑project, lees dan ook het verschil tussen een MES Consultant en een MES Engineer. Dat artikel laat zien hoe consultants zich richten op processen en requirements, terwijl engineers zich bezighouden met configuratie en integratie.

Veelgestelde vragen (FAQ)

1. Wat is het verschil tussen MES en ERP? → zie ons artikel over ERP vs. MES
2. Hoe onderscheidt MES zich van OEE? → lees OEE versus MES
3. Wat valt onder MOM/MOMS? → ontdek het verschil in dit blog over MOMS vs. MES
4. Welke functies moet een volwaardig MES bevatten? → zie de MES‑basisfunctionaliteiten

Conclusie

Een Manufacturing Execution System verbetert de efficiency, kwaliteit en traceerbaarheid van je productie. Door de kernfuncties te benutten, goed te integreren met ERP en stap voor stap te implementeren, leg je de basis voor een “smart factory”.

Ken jij deze MES-pakketten al?

Klaar voor jullie implementatie?